روش‌های لاغری در دنیا آن‌قدر زیادند که تقریبا همه می‌توانند روش دلخواه‌شان را از میان ورزش، قرار دادن بالون معده، مصرف نوشیدنی‌های لاغری و … پیدا کنند و لاغر شوند. البته ناگفته نماند بعضی‌ها هم فقط ترجیح می‌دهند لاغر به نظر برسند و تمایلی به لاغر شدن ندارند. رژیم غذایی ۸۰/۲۰ یکی از روش‌های جالب کاهش وزن و البته سلامتی بیشتر است. این رژیم لاغری سبب می‌شود فرایند لاغری آسان و دلپذیرتر از همیشه باشد. این رژیم به شما اجازه خواهد داد در کنار داشتن رژیم غذایی سالم، از خوراکی‌های نه‌چندان سالم نیز به‌صورت متعادل استفاده کنید. در ادامه سعی خواهم کرد منطق ساده‌ی رژیم غذایی ۸۰/۲۰ را توضیح بدهم.
رژیم گرفتن کار آسانی نیست. هرکس که برای کاهش وزن تلاش کرده است، می‌داند دست کشیدن از خوراکی‌ها و غذاهایی که دوست‌شان داریم چقدر کار مشکلی است. حتی خودِ کلمه‌ی «رژیم» هم ما را به یاد «از دست دادن» می‌اندازد و باعث می‌شود به‌سمت مواد غذایی پُرکالری و پُرچرب کشیده شویم.
رژیم غذایی ۸۰/۲۰ به شما اجازه می‌دهد همچنان خوراکی‌های موردعلاقه‌تان را مصرف کنید به شرط اینکه در باقی ساعات روز، تغذیه‌ی سالم داشته باشید.
رژیم غذایی ۸۰/۲۰ چیست؟
ترسا کاتر، متخصص تغذیه و مربی استرالیایی می‌گوید: «رژیم غذایی ۸۰/۲۰ به شما اجازه می‌دهد وزن کم کنید به‌شرطی‌که در ۸۰ درصد زمان، مواد مغذی مصرف کنید و در ۲۰ درصد باقی‌مانده از مواد غذایی نه‌چندان سالم استفاده کنید.»
منظور این متخصص از کلمه‌ی «مغذی»، مصرف مواد غذایی فرآوری‌نشده، محصولات ارگانیک و میزان بالایی سبزی و میوه، گوشت کم‌چرب، غلات کامل و نوشیدن آب فراوان است. در کتاب او، ۱۳۰ دستورالعمل درباره‌ی مصرف غذای سالم و کاهش وزن وجود دارد.
به یاد داشته باشید تعریف خانم کاتر از «مواد غذایی نه‌چندان سالم» با تعریف شما تفاوت دارد! شما احتمالا تصور می‌کنید که می‌توانید پیتزا و سیب‌زمینی سرخ‌کرده مصرف کنید، اما رژیم غذایی ۸۰/۲۰ اجازه‌ی مصرف این مواد را به شما نمی‌دهد. شما در یک هفته، ۲۱ وعدهی صبحانه، ناهار و شام دارید. می‌توانید در ۱۷ وعده (۸۰ درصد) غذای سالم نوش جان کنید؛ ۴ وعده (۲۰ درصد) هم برای زیاده‌روی در اختیار دارید. اما اگر قرار باشد در همه‌ی این ۲۱ وعده خوراکی‌های ناسالم مصرف کنید، تمام زحمات شما به باد می‌رود. می‌توانید چیزبرگر بخورید، اما قرار نیست خیلی زیاده‌روی کنید و در کنارش سیب‌زمینی سرخ‌کرده هم سفارش بدهید!
آیا این رژیم جواب می‌دهد؟
کریستین کرک پاتریک، متخصص تغذیه می‌گوید: «رژیم غذایی ۸۰/۲۰ جواب می‌دهد. اراده کردن برای لاغری به‌تنهایی کارساز نخواهد بود. من بارها این را در بیماران خودم دیده‌ام. رژیم معمولی سبب می‌شود تا افراد نسبت به مواد غذایی ناسالم، تمایل بیشتری پیدا کنند. بنابراین اینکه به خود اجازه بدهید گاهی از مسیر رژیم خارج شوید کار درستی است. البته برای بیماران خودم از قاعده‌ی ۹۰/۱۰ استفاده می‌کنم.»
یک رژیم متعادل حاوی سبزی، میوه، گوشت کم‌چرب و غلات کامل، شما را سیر نگه می‌دارد. مصرف خوراکی‌های سرشار از فیبر و نوشیدن آب زیاد، موجب افزایش سوخت‌وساز بدن می‌شود. البته توجه داشته باشید قاعده‌ی کاهش وزن به این معناست که شما باید نسبت به کالری‌های دریافتی‌تان، کالری بیشتری بسوزانید بنابراین باید میزان مصرف پروتئین را کنترل کنید.
تالیا کورِن یکی از افرادی است که با استفاده از این رژیم ۵ کیلو وزن کم کرده است. او می‌گوید: «شاید فکر می‌کنید یک رژیم محدودکننده بسیار مناسب و عالی است، اما وقتی قوانین زیادی وضع می‌کنید، درنهایت به خانه‌ی اول باز می‌گردید.»
کورِن از رژیم هفته‌ای پیروی می‌کند درحالی‌که بقیه از رژیم روزانه استفاده می‌کنند، رژیمی که ۲ وعده غذایی سالم و یک وعده غذای ناسالم دارد. از پیش آماده کردن مواد غذایی، زمان و تلاش زیادی می‌طلبد اما کورِن می‌گوید: «وقتی مواد مغذی همیشه در دسترس هستند، کمتر وسوسه می‌شوم بیرون غذا بخورم، این‌گونه به رژیم ۸۰/۲۰ پایبند می‌مانم.»
یک جنبه‌ی مثبت دیگر رژیم ۸۰/۲۰ این است که اجازه نمی‌دهد به‌خاطر مصرف نکردن خوراکی‌هایی مانند کیک و شیرینی، خشم و عصبانیت به سراغ‌مان بیاید.
جنبه‌ی منفی رژیم غذایی ۸۰/۲۰
زمان و پولی که برای دنبال کردن این رژیم باید صرف شود، جزو جنبه‌های منفی آن است. به‌هرحال مواد غذایی سالم و تازه، همیشه گران‌تر از کنسروها و فست فودها هستند.
همین‌طور همیشه باید منظم باشید و به آماده‌سازی وعده‌های غذایی تعهد نشان بدهید. به‌عنوان مثال کورِن، وعده‌های غذایی مصرفی در طول هفته را در روزهای یکشنبه و چهارشنبه آماده می‌کند و آنها را در ظروف پلاستیکی نگه می‌دارد.
اشتباه در محاسبات نیز می‌تواند یک جنبه‌ی منفی دیگر باشد. دکتر پاتریک می‌گوید: «اگر ۲۰ درصد به ۴۰ درصد تبدیل شود، به دردسر خواهید افتاد. چنین اتفاقی با مصرف وعده‌های کوچک ناسالم روی می‌دهد و بعد به وعده‌های بزرگ‌تر ختم خواهد شد.»
تاکنون تحقیق علمی معتبری درباره‌ی رژیم غذایی ۸۰/۲۰ انجام نشده است اما تحقیقی که سال ۲۰۱۴ در مجله‌ی «Obesity Facts» صورت گرفت، تئوری پشت این رژیم را تأیید می‌کند. محققان متوجه شده‌اند افراد با مصرف چند وعده غذای ناسالم، همچنان می‌توانند کاهش وزن داشته باشند به‌شرطی‌که در بقیه‌ی اوقات از مواد غذایی سالم استفاده کنند. آنها می‌گویند حتی اگر کاهش وزن هم نداشته باشید، سلامتی کلی بدن‌تان بهبود خواهد یافت و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و سرطان را کاهش خواهید داد.
رژیم‌هایی که وعدهی لاغری سریع را می‌دهند، ممکن است در کوتاه‌مدت مناسب باشند اما به‌ندرت در طولانی‌‌مدت جواب خواهند داد. راهکار مناسب، تغییر سبک زندگی و تجدیدنظر درمورد مواد غذایی است. رژیم غذایی ۸۰/۲۰ هم از جنبه‌ی فیزیکی و هم ذهنی سبب کاهش وزن می‌شود و یک رژیم معقول و عملی است که برای کاهش وزن و سالم ماندن مفید است.
