والدین و فرزندان آگاه؛ مسوولان بیدار

آسیب‌های اجتماعی همچون کودک آزاری با سایر تغییرات در نحوه زیست مردم مرتبط است و از این نظر می‌بایست اقدامات بسیاری در زمینه‌های دیگری (همچون تعمیق روابط اجتماعی؛تعمیق باورهای دینی و…) صورت گیرد تا پدیده‌هایی چون کودک آزاری در جامعه کاهش یابد. اما از این مبحث که بگذریم٬ به منظور کاهش پدیده کودک آزاری در جامعه اقدامات مهمی نیز به صورت مستقیم می‌تواند انجام شود؛ از جمله:

• یک رکن مهم در ارتباط با مسائل کودک٬ آگاهی والدین است! اگر والدین نسبت به نحوه تربیت کودک و آسیب‌هایی که در انتظار اوست٬ آگاه باشند می‌توان انتظار داشت که آسیب‌های کمتری در انتظار کودکان باشد اما این آگاهی والدین چگونه به حد مطلوب برسد؟ مسوولان می‌تواند ضمن آموزش‌های پیش از ازدواج٬ چند ساعتی را هم به مسائل مربوط به کودکان اختصاص دهند (در کنار مسائل بهداشت جنسی که اکنون قبل از ازدواج به زوجین ارائه می‌شود باید مباحث تعلیم و تربیت کودکان هم گنجانده شود). همچنین زوجین ملزم شوند که قبل از تولد فرزند آموزش‌هایی را بگذرانند؛ این الزام می‌تواند اینگونه باشد: تا آموزش زوجین در مراکز بهداشت صورت نگیرد و والدین برگه‌ی آموزش در اختیار نداشته باشند، شناسنامه‌ی کودک به آنان تحویل داده نشود.
• رکن دوم٬ آگاهی و مهارت‌های کودکان است! البته منظور این نیست که آموزش جنسی به کودکان داده شود که مخرب است٬ منظور این است کودکان تربیت جنسی شوند! به آنها یاد داده شود که نقاط حساس بدن خود را مراقبت کنند و جز والدین و یا با نظارت والدین٬ کسی حق ندارد به آنان نزدیک شود. کودکان باید (خصوصا دختر با مادر و پسر با پدر) پدر و مادر خود را رازدار بدانند و با آنان صمیمیت احساس کنند تا در صورتی که اتفاقی برای آنان رخ می‌دهد به اطلاع والدین برسانند و حیاء منفی آنها را از گفتن باز ندارد. مسایل بسیاری از این دست باید ذیل تربیت جنسی کودکان هم به کودکان و هم به والدین آموزش داده شود: برخی از این آموزش‌ها مربوط به والدین است و برخی مربوط به کودکان که می‌تواند از طریق رسانه‌ها یا مهدکودک‌ها یا مدارس به آنان آموزش داده شود. برای مثال در سال تحصیلی هم به کودکان آموزش داده شود و هم در قالب جلسات اولیا و مربیان به والدین آموزش‌های لازم منتقل شود.
• رکن سوم آموزش‌های مختلف به افراد جامعه برای مراقبت از کودکان است که این آموزش‌ها نیز احساس مسوولیت همگانی نسبت به کودکان را افزایش می‌دهد: برای مثال در کلاس‌های تنظیم خانواده دانشگاه جلساتی هم به مباحث کودکان اختصاص یابد یا ادارات دولتی برای کارکنان خود کلاس‌هایی در این زمینه برگزار کنند. باید به گونه‌ای فضا مدیریت شود که همه بدانند کودکان فرزندان ملتند و فرزند دیگران نیز مانند فرزند خودشان قابل احترام است و حق زندگی سالم دارد.
• در کنار این مسائل و آگاه بخشی‌ها بخش مهمی نیز وضع قوانین شدید در زمینه کودک آزاری و اطلاع رسانی از وجود این قوانین است! واضح است مسائل برای کودکان چه اثرات مخربی برای فرد و جامعه دارد٬ بنابراین باید قوانین مربوط به آن تشدید شود و این قوانین به طرق مختلف به جامعه اطلاع رسانی شود.