سحرخیزی کلید خوشحالی، سلامتی و بهره‌وری است. خیلی از آدم‌های معروف نظیر بنجامین فرانکلین، اُپرا وینفری، ریچارد برانسون، جک دُرسی و تیم کوک صبح‌ها زود از خواب بیدار می‌شوند. شاید رابرت موگابه هم سحرخیز باشد! در هر صورت تحقیقات نشان داده که سحرخیزی کمک می‌کند مشکلات را پیش‌بینی کنید، بهتر بخوابید و شاداب‌تر باشید. اما سحرخیزی چیست و چه آدابی دارد؟ و چطور می‌توان صبح زود از خواب بیدار شد؟
به قول گِلِن کوک:
صبح فوق‌العاده است ولی تنها اشکالش این است که در ساعت نامناسبی از روز واقع شده.
شاید شما هم آدمِ سحرخیزی نباشید، اما بدتان نیاید که همتی کنید و سحرخیز شوید. پس ادامه‌ی این مقاله را از دست ندهید.
مشکل دیر بیدار شدن این است که آدم را به عجله می‌اندازد و خیلی بد است که صبحِ آدم اینطوری شروع شود. اگر بخواهی با عجله دکمه‌های لباست را سه تا یکی ببندی و هول‌هولَکی دنبال سوئیچ ماشین بگردی و کفشت را در راه‌پله پایت کنی، از همان کله‌ی سحر، بهره‌وری و آرامش خاطرت به باد فنا خواهد رفت.
به قول روانشناس‌ها، دیر که بیدار شوید، دیدگاهتان نسبت به روزی که در پیش دارید، کاملا متفاوت خواهد بود و ذهن‌تان بیشتر بر روی افراد دیگر متمرکز می‌شود. یعنی:
- باید به موقع برسم سر کار (از ترس رئیس)
- امروز یک جلسه‌ی مهم دارم (برای مشتری)
- باید بچّه‌ها را آماده‌ی مدرسه رفتن کنم (برای بچّه‌ها)
اگر صبح‌ها زودتر بیدار شوید، وقت کافی خواهید داشت تا با خیال راحت به خودتان فکر کنید:
- امروز می‌خواهم فلان کار را تکمیل کنم (تا در کارم پیشرفت کنم)
- برای جلسه‌ی مهمی که با مشتری جدید دارم باید آماده باشم (تا قرارداد بهتری ببندم)
- باید صبحانه‌ی بچّه‌ها را آماده کنم تا انرژی کافی برای درس خواندن داشته باشند (تا پدر/مادر بهتری باشم)
صبح که زودتر بیدار شوید، فرصت خواهید داشت کمی نرمش کنید، چند دقیقه‌ای با خودتان خلوت کنید و با آرامش فکر کنید، مطلبی را بخوانید یا یادداشتی بنویسید و برای تمام کارهایی که باعث پیشرفت‌تان می‌شوند، وقت بیشتری داشته باشید.
قدرت عادت‌های منظم صبحگاهی
عادت‌های منظم صبحگاهی باعث می‌شوند از قوای بدنی و ذهنی بیشتری برخوردار شوید.
شاید شنیدن چند مورد از نتایج تحقیقات در این زمینه برایتان جالب باشند:
پژوهش‌های انجمن روانشناسی امریکا نشان می‌دهد که داشتن عادت‌های منظم صبحگاهی، کمک می‌کند خوشحال‌تر، باانگیزه‌تر و خوش‌اخلاق‌تر باشید. علاوه بر اینها سحرخیزی باعث می‌شود:
نتایج تحقیقات دیگری در همین زمینه خاطرنشان می‌کند: آدم‌هایی که عادت‌های منظم صبحگاهی دارند، از بقیه پر انرژی‌تر هستند و افرادی که در عادت‌های صبحگاهی‌شان ورزش را هم گنجانده‌اند، تندرستترند و سلامت روانی بهتری دارند.
افزون بر این موارد، بررسی‌ها ثابت کرده است، افرادی که شب‌ها دیر می‌خوابند، هله‌هوله‌های بیشتری پس از شام می‌خورند که معمولا هم ارزش غذایی زیادی ندارند.
از دیگر یافته‌های دانشمندان می‌توان به این مورد اشاره کرد که ما انسان‌ها در ساعت‌های ابتدایی صبح، در مقایسه با ساعات دیگر روز، خلاق‌تر و کارآمدتر هستیم و قدرت اراده‌مان در اوّل صبح، در بالاترین حد خود قرار دارد. یعنی اگر صبح زود بیدار شوید و تصمیم بگیرید کاری را انجام دهید، به احتمال زیاد انجامش خواهید داد.
حالا که می‌دانیم سحرخیزی، کُلی کامروایی در پی دارد، بیایید چاره‌ای بیندیشیم برای اینکه چطور صبح زود از خواب ناز بیدار شویم و چطور از یک آدم خواب‌آلود به آدم سحرخیزی تبدیل شویم؟
شما می‌توانید خودتان را تعلیم بدهید تا سحرخیز شوید. در واقع می‌توانید به مرور، بیدار شدن در صبحهای علی‌الطلوع را برای خودتان به عادت تبدیل کنید.
چطور سحرخیزی را به عادت تبدیل کنیم؟
ما مجموعه‌ای از چیزهایی هستیم که تکرارشان می‌کنیم. پس فضیلت به عمل نیست، به عادت است.
– ارسطو
اگر بخواهید عادتی را به وجود بیاورید و ترکش نکنید، باید ۲ نکته‌ی مهم را به ذهن بسپارید:
۱. از کم شروع کنید
۲. موانع را بیابید و حذف کنید
بی. جی. فاگ، استاد روانشناسی در دانشگاه استنفورد، از تجربه‌ی خود در مورد استفاده از نخ دندان و تبدیل آن به عادت، چنین می‌گوید:
«برای اینکه عادت کنم هر روز بین دندان‌هایم را تمیز کنم، نخ دندان را گذاشتم کنار مسواک و با خودم عهد بستم هر دفعه که مسواک می‌زنم، فقط یک دندانم را نخ دندان بکشم. می‌توانستم بگویم همه‌ی دندان‌هایم را نخ دندان می‌کشم، اما قول و قرارم با خودم این بود که حتما یک دندان را نخ بکشم. در نهایت کارم نتیجه داد، زیرا این رفتار را به خودم آموختم. الان شاید هر چند هفته یک‌بار، پیش بیاید که فقط یکی از دندان‌هایم را نخ بکشم، در اکثر مواقع کل دندان‌هایم را با نخ دندان تمیز میکنم.»
اما در مورد بیدار شدن از خواب، از خودتان بپرسید چه چیزی جلوی من را میگیرد؟
اینکه تا آخر شب تلویزیون می‌بینم مانع است؟ خب ساعت ۱۱ به بعد تلویزیون را خاموش کنید و کنترلش را هم در جای دور از دسترسی بگذارید. آیا صبح که بلند می‌شوید خیلی بی‌حال هستید؟ خب، قبل از خواب کمی آب بنوشید تا صبح سرحال بیدار شوید. بالش‌تان ایراد دارد؟ یک بالش بهتر زیر سرتان بگذارید. خلاصه هر چیزی که مانع است را پیدا و حذفش کنید.
رامیت سثی (Ramit Sethi) نویسنده‌ی سرشناس امریکایی که قبلا هم مقاله‌ای از او را برای شما ترجمه کرده بودیم، درباره‌ی برطرف کردن موانع باشگاه رفتنش می‌گوید:
«وقتی نشستم آنالیز کنم که چرا دلم نمی‌خواست به باشگاه بر‌وم، متوجه شدم جالباسی‌ام در آن یکی اتاق بود. یعنی باید در سرمای اولِ صبح بلند میشدم و در حالی که شلوارک پایم بود به اتاق دیگر میرفتم و در حین پوشیدن لباس‌هایم از سرما به خودم می‌لرزیدم. خب مشخص بود که ماندن در رختخواب خیلی بیشتر کِیف می‌داد.
به محض اینکه فهمیدم مشکل اینجاست، از شب قبل، لباس‌هایم را تا می‌کردم و به همراه کتانی ورزشیم می‌گذاشتم داخل اتاق خواب تا صبح با یک غلت زدن، بَرشان دارم و تنم کنم و راهی باشگاه شوم. نتیجه چه شد؟ میزان باشگاه رفتنم ۳۰۰% افزایش یافت.»
آدمی که می‌خواهد سرِ کار خود، رهبری مقتدر باشد، باید صبحهایش را تر و فرز شروع کند.
اما چطور آدم سحرخیزی شویم؟
۱. به خودتان فشار نیاورید
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، تبدیل هر کاری به عادت، نیازمند گذر زمان است و عادت‌ها یکهویی پدید نمی‌آیند. تست شتاب خودرو نیست که ببینید ۰ تا ۱۰۰ را در چند ثانیه پُر میکنید. پس سعی کنید به مرور زمان، زودتر و زودتر بیدار شوید.
برای مثال:
هفته‌ی اول: ساعت ۶:۴۵ صبح
هفته‌ی دوم: ساعت ۶:۳۰ صبح
هفته‌ی سوم: ساعت ۶:۱۵ صبح
هفته‌ی چهارم: ساعت ۶:۰۰ صبح
۲. برای صبح‌ها هدف تعیین کنید
از شب قبل باید برای فردا صبح هدف تعیین کنید. اینجوری منتظرید که صبح شود، بیدار شوید و بروید دنبالِ کارتان.
برای مثال:
۱۵ دقیقه فلان کتاب را مطالعه کنم
۲۰ دقیقه ورزش کنم
صبحانه‌ای خوشمزه و سالم درست کنم
۳. از صبح‌ها استفاده‌ی مفیدی بکنید
بیشتر آدم‌ها صبح که بیدار شدند، صورت نَشُسته می‌روند پایِ تلگرام و اینستاگرام و فیسبوک و ایمیل.
اما شما این کار را نکنید. سعی کنید کارهایی بکنید که برایتان فایده داشته باشند. فعالیتهایی مثل ورزش، مطالعه و نوشتن.
۴. به مرور بهینه‌ترش کنید
تا فهمیدید عادت صبحگاهی‌تان دارد جواب می‌دهد، سعی کنید آن را بهینه‌سازی کنید.
مثلا ترتیب کارها را عوض و بدل کنید، چیزهای جدیدی به عادت‌های صبحگاهی‌تان اضافه کنید و با صبح‌تان تفریح کنید.
در ادامه کارهایی را معرفی می‌کنیم که می‌توان بعد از بیدار شدن از خواب انجام داد، باز هم به خاطر بسپارید، نکته‌ی اساسی این است که این کارها را فقط و فقط دارید برای بهتر شدن خودتان انجام میدهید.
کارهای پیشنهادی
۱. با خودتان خلوت کنید، مثبت‌اندیشی کنید و ذهن خود را آرام کنید
۲. در مورد ۳ چیزی که قدرشان را می‌دانید چیزی بنویسید
۳. نرمش کنید
۴. یوگا تمرین کنید
۵. بروید کمی بدوید
۶. ۳ هدفی که دوست دارید امروز به دست بیاورید را بنویسید
۷. حرف‌های مثبت به خودتان بگویید
۸. مطالعه کنید
۹. دوش بگیرید
شما هم می‌توانید تجربیات و پیشنهادات خودتان را برای سحرخیز شدن در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.
برگرفته از: officevibe.com
سلام…واقعا ممنونم بخاطر مطالب مفید و خوبی که میذارید…واقعا این کارهارو بکنید خیلے خوبه
من قبلا ساعت ۱۱ از خاب بیدار میشدم صبحونه نمیخوردم و حوصله کاری رو نداشتم
ولے بعد از خوندن این مطالب صبح ها ساعت ۷ بیدار میشوم و صبحونه خودم اماده میکنم خیلی عالی بود
و الانم انگیزه خوبی دارم😉
سلام سونیا جان.
چقدر از خوندن این نظرت حالمون خوب شد! 🙂
خوش‌حالیم که حالت بهتره. امیدواریم همیشه شاد باشی.
سلام
من یکی با جرثقیل هم بلند نمیشم . اما حقیقتا صبح که صپای اذون گوشی رو می‌شنوم عین فنر می‌پرم هوا که دیر نخونمش و بعد خوندن نماز هم تا ظهر بیدار میمونم .
من نظرم اینه که سعی کنیم نماز صبحمون رو اول وقت بخونیم .
به خیلی از کار هام میتونم برسم وقتی از نماز صبح بیدارم تا ظهر ، بعد از ظهر رو هم میخوابم
سلام.
مرسی که دیدگاهت رو برامون نوشتی دوست عزیز.
مهم اینه انگیزه داشته باشی،که متاسفانه من هیچ انگیزه ای واسه بیدارشدن ندارم واسه همینه خواب میمونم همیشه شباهم تادیروقت بیدارم ،یجورایی هم مجبورم صبح بیدارشم واقعاواسم سخته