اکنون که اردیبهشت فرا رسیده، فصل بازی‌های خیابانی و گل کوچک دوباره شروع شده و بهار دوباره همه‌چیز را تغییر داده است. مردم از این بابت که هوای بهار قرار است حال‌شان را بهتر کند و یخ زمستان را بشکند، هیجان زده‌اند. در حالی که بسیاری از مردم باورهایی از این قبیل دارند، این سؤال دوباره مطرح می‌شود که آیا آبوهوا به واقع روی وضعیت روحی افراد تأثیر می‌گذارد؟ آیا واقعا ممکن است با آمدن بهار و تابستان حوصله‌ی بیشتری پیدا کنیم و احساس‌مان نسبت به خودمان بهتر شود؟
این سؤال پیچیده‌ای است و با یک بله و خیرِ ساده نمی‌توان به آن پاسخ داد. برای مثال، کاملا واضح است که آبوهوا، روی افرادی که از اختلال عاطفی فصلی (SAD) رنج می‌برند به شدت تأثیر می‌گذارد. این افراد در زمستان به شدت افسرده می‌شوند ولی پس از آمدن بهار به دلیل تابش بیشتر نور خورشید به تدریج حال بهتری پیدا می‌کنند. بنابراین برای افراد مبتلا به این اختلال فصلی، هوای بهتر نعمت خیلی بزرگی است.
با وجود این، تحقیقات علمی نشان داده است که تأثیر آبوهوا در بقیه‌ی افراد، بسیار ناچیز و حتی گاهی غافلگیرکننده است. برای مثال در سال ۲۰۰۸ سلسله مطالعاتی روی ۱۶۰۰ نفر انجام شده که در آنها افراد گزارش حال روزانه‌شان را به همراه گزارش هواشناسی آن روز (از جمله دما، میزان تابش نور خورشید و وزش باد) تحویل می‌دادند. نتیجه‌ی تحقیقات از این جهت بسیار جالب بود که نشان می‌داد که هیچ کدام از وضعیت‌های آب‌وهوایی تأثیر به‌خصوصی در ایجاد حال مساعد برای افراد نداشتند. البته شواهد نشان می‌داد که تغییرات نامساعدی از جمله پریشان‌حالی، تلاطم و آزردگی با افزایش دمای هوا به‌وجود می‌آید و با تابش بیشتر نور خورشید و بادِ کمتر کاهش می‌یابد. به طور کلی تأثیرات ایجاد شده بسیار ناچیز بودند اما شاهدی بر این بودند که آبوهوا تأثیری متضاد با آنچه ما مد نظر گرفته‌ایم دارد. برای مثال گرم شدن هوا حال افراد را بهتر نمی‌کند ولی با کمال تعجب تابش بیشتر نور خورشید این تأثیر را دارد.
هرچند احتمال دارد که هوای گرمتر به طور غیرمستقیم برای ما تأثیرات خوب دیگری داشته باشد. برای مثال، هوای گرمتر به ما اجازه می‌دهد بیرون برویم، ورزش کنیم و با طبیعت ارتباط بهتری برقرار کنیم. وادار کردن مردم شهر به پیاده‌روی در پارک به مدت ۹۰ دقیقه، آنها را از افکار ناراحت‌کننده دور کرده و باعث شد که فعالیت مغزی سالم‌تری از خود بروز دهند. به طور مشابه، تحقیقات نشان داده است که کوهنوردها، بعد از تنها چند روز گذراندن در طبیعت و به دور از تکنولوژی، ۵۰٪ خلاقیت بیشتری از خود بروز می‌دهند. بدین ترتیب، حتی اگر هوای بهتر به طور مستقیم تأثیری در حال‌وهوای افراد نداشته باشد، بیرون رفتنی که ناشی از هوای خوب باشد، به دلیل افزایش تحرک و ارتباطات، باعث بهتر شدن حال آنها، افزایش سلامت و بهبود عملکرد ذهن خواهد شد.
پس تکلیف عشق تابستانی چه می‌شود؟
آیا هوای بهتر باعث پا گرفتن و شروع شدن یک رابطه‌ی عاشقانه می‌شود؟ بهار و تابستان به فصل‌های عاشقی معروف‌اند. و از آن طرف پاییز را نماد جدایی و غم می‌دانند. به طور جالبی آماری که از طریق وضعیت تأهل (رابطه) افراد در فیسبوک به دست می‌آید بسیار گویاست (که البته ابزار سنجش دقیقی برای دریافت زمان پا گرفتن روابط عاشقانه نیست). با مطالعاتی که محققان در فیسبوک داشتند در سال ۲۰۱۲ گرایشی در بین کاربران آمریکایی فیسبوک شکل گرفته بود: بیشترین از هم پاشیدگی روابط در تابستان اتفاق افتاده بود. طبق آمار بدون در نظر گرفتن سن افراد، ژوئن بدترین ماه برای شروع رابطه بود. در حالیکه آمار بیشترین تعداد شروع روابط عاشقانه به ماه فوریه برمی‌گشت؛ درست پس از روز ولنتاین. به طور خلاصه، اگر فیسبوک را ابزار سنجش روابط عاشقانه در نظر بگیریم، هوای تابستان ارمغان‌آور پایان روابط عاشقانه است، نه پا گرفتن‌شان. ممکن است حتی گاهی به هم زدن یک رابطه‌ی عاشقانه برای شما لذتبخش باشد، اما فقط آدم‌های منفی‌گرا اعتقاد دارند که به‌هم‌زدن روابط، آدم‌ها را خوشبخت‌تر می‌کند.
تابستان بهترین زمان وقوع جرم
نکته‌ی آخر در مورد تابستان: جدا از اینکه تابستان زمان بدی برای شروع روابط عاشقانه است، در واقع زمان اوج وقوع رفتارهای ضداجتماعی هم است. بر طبق پژوهش اندرسون، که داده‌های جرایم را در شهر هوستون آمریکا بررسی کرده بود، نرخ وقوع جرایم خشونت‌آمیز در دمای بالا افزایش پیدا می‌کند. با بررسی ۵ میلیون سابقه‌ی تخلف قابل دسترس برای عموم از سال ۲۰۰۱ در شیکاگو هم نتایج مشابهی به دست آمد (فان زانتن، ۲۰۱۶). این داده‌ها نشان می‌دهند وقوع جرایم خشونت‌آمیزتر مانند تجاوز، دزدی و ضرب و جرح، با گرم شدن هوا تا ۴۰ درجه قوت می‌گیرد.
به وضوح این یافته‌ها را می‌توان به گونه‌ای دیگر هم توضیح داد (مانند اینکه هوای گرمتر باعث افزایش ارتباطات رودرروی مردم با یکدیگر است، که خود لازمه‌ی گسترش وقوع جرم است و ربطی به اینکه هوای گرم باعث افزایش رفتارهای ضداجتماعی می‌شود ندارد). هرچند، تحقیقات آزمایشگاهی معتبر به طور مکرر نشان داده است که هوای داغ افکار و احساسات پلید را در انسان برمی‌انگیزد که محرکی برای وقوع جرم هستند.
در یک کلام
به طور کلی، بسیار جالب است که با وجود باور ذاتی مردم به تأثیر هوای خوب در حال خوب افراد، شواهد نشان می‌دهند که این تأثیر بسیار نامحتمل است. روی‌هم‌رفته تأثیر آبوهوا در حال مردم بسیار ناچیز، نامنسجم و معمولا خلاف تصورات عمومی مردم است. علاوه بر این، هوای گرم همیشه با قطع کردن روابط و رفتارهای ضداجتماعی دیگر تداعی می‌شود. با وجود این، منافعی نه چندان مستقیم برای افراد مبتلا به اختلال عاطفی فصلی وجود دارد، و آن امکان بیرون رفتن، تفریح و ورزش کردن در فضای باز است. مانند بسیاری از فرضیه‌هایی که افراد در زندگی دارند روابط علّی‌ومعلولیِ پیش‌فرض‌گرفته شده هم می‌توانند غلط باشند. کلید سود بیشتر در این نیست که چقدر در زندگی فرصت به شما می‌دهند، بلکه آن است که شما چه استفاده‌هایی از آن فرصت‌ها می‌کنید.
برگرفته از: psychologytoday
